Motiverend. Zo wordt het hysterische gekraai genoemd in de radiospot voor het Weight Care-dieet. Ergens heb je gelijk als je zegt dat het onaangenaam klinkt. Maar ondertussen bijt het motiverende geluid zich als een terriër vast in het geheugen.
De reclame werkt, anders gezegd. In dit laatste deel van een serie over communicatiepogingen die slecht lijken, maar goed zijn, speciaal voor wie het nog nooit gehoord heeft: het motiverende geluid.
Als je de postmodernisten mag geloven, wordt er niks nieuws meer gemaakt. Dat zij het mis hebben, toont de Levitator van Crealev, een apparaat dat met behulp van een magnetisch veld displaymateriaal laat zweven. De Levitator maakt er, als het ware, ufo’s van.
Wie wil impliceren dat de reclameposter van Crealev slecht is, omdat de zwevende romp er ietwat geshopt uitziet, kan beter niks impliceren. Die kan dat beter rechtuit zeggen, omdat het zo is. Desondanks hebben horden retailers belangstelling voor de Levitator, volgens de producenten.
Die avond stond ‘De Laatste Buitenpost’ schel verlicht tegen een achtergrond van onmetelijke hectares bos, vroeg invallende duisternis en een slingerweg met wildovergang.
De ramen van de cafetaria werden ternauwernood op hun plaats gehouden door kit. De entreedeur klapperde in de wind door speling op het slot. Op het reclamebord voor de deur zat afgedankte kauwgum en andere vuiligheid.
De Laatste Buitenpost was eigendom van Lies Biemans, Vieze Lies bijgenaamd. “Dat Gaan we uit van een ‘straight bet’ (Amerikaans) of ‘en plein’ (Europees), dus een weddenschap op 1 nummer, is de kans dat op de Europese roulette gratis het nummer uitkomt 2,70% (1/37) en op de Amerikaanse roulette gratis 2,63% (1/38). reclamebord mag dan smerig zijn, het weerhield je er niet van een friet stoof te bestellen,” beet ze een klant toe die zich met haar zaken bemoeide.
Het bord is wederom een voorbeeld van reclame die beroerd lijkt, maar het niet is. Wie meent dat het bord niet te okayen valt, heeft ergens gelijk, maar niet in De Laatste Buitenpost. Daar hoeft de promotie niet goed te zijn, omdat één van de overige p’s – prijs, product en plaats – dat wel is. Vieze Lies moet het hebben van de plaats.
Vanachter haar volle vitrine, zegt ze: “Dat bord hoeft mensen er alleen op te wijzen dat ze hier eten kunnen. De wijde omgeving, waar niks te halen is als ze het niet eerst zelf doodschieten, doet de rest.”
“Dat plaatje,” zegt een vrouw met wimperspreidende volumemascara van Yves Rocher. Ze staat voor een gesloten Super De Boer. Haar ogen zijn gericht op een ruitsticker met een jongen die een bord vlees vasthoudt.
“Dat plaatje is een voorbode van de hel op aarde,” verzekert ze. “Ik maak geen halloweengrap. Ergens heb je gelijk als je zou zeggen dat je het niet wil geloven. Het is geen prettige mededeling. Maar waarom anders zou zo’n stompzinnige foto het tot ruitsticker van een supermarkt schoppen?”
De vrouw, ooit werkzaam als e-marketeer van een middelgrote instelling, wacht het antwoord niet af. “Wat ongelukkige winkeldecoratie lijkt, is een waarschuwing voor wat komen gaat.”
Een paar maanden geleden zag ze het licht, vertelt ze verder. “Het was geen speciaal licht. Het kwam gewoon van een passerende auto, maar sinds ik het heb gezien, zie ik de signalen. Dat plaatje is slechts een voorbeeld.”
“Mannen in de hogere echelons van het bedrijfsleven weten ervan,” gaat ze verder. “Ze zijn ‘in the know’ over de ontwikkelingen. Planten, struiken en bomen – ze zullen allemaal verschroeien als de hel losbarst. Dieren zullen massaal sterven. Mensen, mochten ze overleven, zullen blij moeten zijn met zo’n bord vlees, want oogsten mislukken en verse groenten zullen snel tot het verleden behoren.”
Om een lang verhaal kort te maken, het volgende. Wie vragen had over het hoe en waarom van lelijke of dubieuze winkeldecoratie: die wordt, aldus de vrouw die het licht heeft gezien, verordonneerd door machthebbers wereldwijd. Om de mensheid voorzichtig voor te bereiden op de hel op aarde.
“Met zo’n body ga je niet op kantoor werken,” zei een vrouw uit het grootstedelijke nachtleven. Ze zei het over haar eigen body, tegen een andere vrouw. “Jij zult wel op kantoor moeten werken, met jouw body,” ging ze verder. “Kijk jij wel eens in de spiegel? Of barst die dan?”
De andere vrouw liet zich niet zomaar beledigen. Ze haalde uit met vlakke hand. Dat was het startsein voor een catfight in de openlucht. Een publiekstrekker van een tafereel, rond twee uur vanmorgen.
Het moest gestopt worden, voordat de twee elkaar openreten met de nagels of de uitgeschoten hakschoenen. Open wonden en ingescheurde oogleden zouden zonde zijn, aangezien geen van beide vechtende vrouwen voor de neutrale toeschouwer lelijk was. Zo althans dacht het aangeschoten heerschap erover dat tussenbeide kwam.
Hij deed dat met passend geweld, precies op het moment dat een grote en een kleine agent te voet op het tumult afkwamen. Ze rekenden hem onder kalm protest in. De vrouwen pakten de biezen en verdwenen in de massa.
“Ergens heb je gelijk, als je zegt dat het zonde is dat die twee elkaar toetakelen,” sprak de grote even later tegen het heerschap. “En dat je ingrijpt,” vulde de kleine aan. “Toch ga je mee, ontnuchteren in de cel. Of wil je ontkennen dat je gedronken hebt?”
Dat wilde het heerschap niet. In de cel kon hij niet slapen door de cocktail van gevoelens die hij had. En door gedachten over hoe anders de wereld er zou hebben uitgezien zonder de realiteit. Om de zinnen te verzetten, bedacht hij een serie: Ergens Heb Je Gelijk. Een serie over communicatiepogingen die beroerd lijken, maar niet zijn.
De eerste te behandelen communicatiepoging is van de politie. Een personeelsadvertentie op een spandoek in buizenframe, aan de gevel van een politiebureau. Wat opvalt: het kikvorsperspectief en drie voldaan glimlachende coppers, met de handen op holster, wapenstok of boeien aan de riem.
De communicatiepoging lijkt beroerd, maar is het niet. De aantrekkingskracht van de politiemacht wordt in één eenvoudige afbeelding vervat. Ergens heb je gelijk als je zegt dat het een geslaagd spandoek is.
